Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Kitap ve gazete okumayэ da. Beni зok etkiledi. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Saim Akзэl. . Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Borusan bunlardan biridir. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. O da kabul etti. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Dr. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Onlarla iftihar ediyorum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Эntihara kadar gidebilirdim. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Okul Эstanbul'daydэ. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Цrneрin bakkala giderken. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. O rahatsэz oluyordu. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Tiyatroda, operada, sinemada. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. . Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ne gelen oldu ne de giden. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Beni onun yanэna verdiler. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Юimdi de Эsrail-Filistin. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. . Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. "Hani юarkэ"" diye sordum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bьtьn tьrlere saygэm var. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bunlarsэz yapamam. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bana "Sen kemana" dediler. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Enstrьman црrenmek зaba ister. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Orada doрdum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. . Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эnюallah dьzelir. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. . . . Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Юimdi de Эsrail-Filistin. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. . Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Эntihara kadar gidebilirdim. Saim Akзэl. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Beni onun yanэna verdiler. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Эnюallah dьzelir. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Цrneрin bakkala giderken. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Onlarla iftihar ediyorum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Tiyatroda, operada, sinemada. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Beni зok etkiledi. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Orada doрdum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. O rahatsэz oluyordu. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Borusan bunlardan biridir. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Ne gelen oldu ne de giden. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. . Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunlarsэz yapamam. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Dr. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. . BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bana "Sen kemana" dediler. Bьtьn tьrlere saygэm var. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. . O da kabul etti. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Okul Эstanbul'daydэ. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. .